10 loài san hô nhiệt đới có sự tiến hóa khác biệt nhất và có nguy cơ tuyệt chủng cao nhất trên toàn cầu (EDGE), theo công bố mới của các nhà khoa học thuộc Hiệp hội Động vật học London (ZSL).
Theo tờ Guardian (Anh), các rạn san hô là hệ sinh thái biển đa dạng nhất trên thế giới, được xem là rừng mưa nhiệt đới của đại dương. Tuy chúng chỉ chiếm khoảng 0,2% đáy đại dương nhưng lại cung cấp môi trường sống cho khoảng 1/3 các loài sinh vật biển.
Các nhà khoa học cho biết nhiệt độ nước biển ngày càng tăng do biến đổi khí hậu gây nên hiện tượng tẩy trắng san hô, và cùng với các nguyên nhân khác như khai thác san hô quá mức và ô nhiễm đại dương đã giết chết nhiều rạn san hô trong thập kỷ qua. Họ dự đoán trường hợp “xấu nhất” xảy ra cho các rạn san hô là chúng có thể bị tuyệt chủng trong vòng 30-50 năm tới.
Theo thống kê của các nhà khoa học, năm 1998 có đến 16% các rạn san hô trên toàn cầu bị chết bởi dịch tẩy trắng san hô; và 2010 được cho là một trong những năm “tồi tệ” nhất của dịch này, các báo cáo cho hay nhiều rạn san hô tại vùng biển Indonexia bị tẩy trắng 100%.
Trước tình trạng đáng lo ngại trên, dự án bảo vệ ưu tiên 10 loài san hô nhiệt đới mà được EDGE lựa chọn từ các rạn san hô nổi tiếng trên thế giới ra đời, từ rạn san hô ngầm Great Barrier lớn nhất thế giới (Úc) cho tới các dải san hô bao quanh quần đảo Chagos (Vương quốc Anh), từ khu vực “tam giác san hô” bao quanh vùng biển Philippines cho tới các vỉa san hô thuộc phía tây Đại Tây Dương xung quanh kênh đào Mozambique và cả các rạn san hô thuộc biển Caribbean.
Cô Catherine Head – điều phối viên của dự án EDGE – cho biết theo dự kiến, dự án EDGE sẽ được thực hiện kéo dài trong thời gian 2 năm. Dự án này sẽ đào tạo kiến thức chuyên sâu về san hô cũng như hỗ trợ nguồn kinh phí cần thiết cho các nhà khoa học thực hiện công việc nghiên cứu và bảo vệ san hô tại các khu vực san hô trên.
Tiến sĩ Heather Koldewey, giám đốc chương trình bảo tồn biển và nước ngọt quốc tế tại ZSL, nói: “San hô là một trong những nhóm động vật bị đe dọa nhất trên hành tinh. Dự án EDGE góp phần nâng cao khả năng phục hồi và bảo đảm các rạn san hô phát triển mạnh trong tương lai”.
Trong số 10 loài san hô thuộc dự án EDGE, có một số loài khá lạ như san hô bọt ngọc trai Physogyra lichtensteini, đây là nguồn cung cấp thức ăn cho loài đồi mồi Eretmochelys imbricata; và loài san hô nấm Heliofungia actiniformis, được xem là “ngôi nhà” sinh sống cho ít nhất cho 15 loài tôm.
Dưới đây là cận cảnh những loài san hô nhiệt đới thuộc dự án EDGE:
